Najnowsze modele językowe – co warto o nich wiedzieć?

Sztuczna inteligencja nie zwalnia tempa, a ostatnie miesiące przyniosły kolejną falę nowych modeli językowych. W lutym i marcu 2025 roku swoje premiery miały m.in. PLLuM, GPT-4.5, Grok-3 oraz Claude 3.7 Sonnet, a w styczniu DeepSeek-V3, o którym pisaliśmy w tym artykule. Każdy z nich wnosi coś nowego do świata AI – od lepszego rozumienia kontekstu po większą efektywność w generowaniu tekstu.

W tym artykule przyjrzymy się najnowszym modelom, ich możliwościom oraz potencjalnemu wpływowi na użytkowników i branżę. Jakie innowacje wprowadzają? Sprawdźmy!

PLLuM – polski model językowy

PLLuM (Polish Large Language Model) to zaawansowany model sztucznej inteligencji opracowany z myślą o przetwarzaniu i generowaniu tekstów w języku polskim. Jest efektem współpracy sześciu instytucji: Politechniki Wrocławskiej, Instytutu Podstaw Informatyki PAN, Instytutu Slawistyki PAN, Państwowego Instytutu Badawczego (NASK-PIB), Ośrodka Przetwarzania Informacji (OPI-PIB) oraz Uniwersytetu Łódzkiego. Projekt ten ma na celu dostarczenie narzędzia, które znajdzie zastosowanie w administracji publicznej, biznesie oraz sektorze naukowym.

PLLuM został sfinansowany przez Ministerstwo Cyfryzacji, a jego budżet wynosił 14,5 mln zł. Dodatkowe 19 mln zł przeznaczono na wdrożenie modelu w instytucjach państwowych, co może znacząco zwiększyć efektywność usług publicznych. Trening modelu oparto na obszernej bazie polskojęzycznych tekstów, co pozwala mu lepiej rozumieć specyfikę naszego języka, w tym złożoną gramatykę, idiomy i kontekst kulturowy.

Od strony technicznej, PLLuM to rodzina modeli językowych o różnej liczbie parametrów. Wersje te różnią się precyzją oraz zakresem zastosowań, umożliwiając dostosowanie modelu do konkretnych potrzeb użytkowników.

Rozwój PLLuM jest istotnym krokiem w kierunku uniezależnienia polskiego rynku AI od zagranicznych rozwiązań. Może on przyczynić się do zwiększenia dostępności narzędzi opartych na sztucznej inteligencji w języku polskim oraz pobudzić rozwój rodzimych technologii cyfrowych.

GPT-4.5 – najnowszy model językowy OpenAI

27 lutego 2025 roku OpenAI wprowadziło na rynek GPT-4.5. Model ten został przeszkolony głównie przy użyciu uczenia nienadzorowanego (unsupervised learning), jednak w procesie treningu uwzględniono również nadzorowane dostrajanie (SFT – supervised fine-tuning) oraz uczenie ze wzmocnieniem opartym na opiniach ludzkich (RLHF – reinforcement learning from human feedback). Model został przeszkolony na platformie Microsoft Azure. Według Sama Altmana, GPT-4.5 to „gigantyczny i kosztowny model”. Od lutego 2025 roku, korzystanie z modelu poprzez OpenAI API kosztuje 75 dolarów za milion tokenów wejściowych oraz 150 dolarów za milion tokenów wyjściowych, podczas gdy wcześniejsza wersja, GPT-4o, kosztuje odpowiednio 2,50 i 10 dolarów za milion tokenów – różnica jest więc znaczna. 

Według OpenAI, GPT-4.5 charakteryzuje się zmniejszoną liczbą halucynacji oraz ulepszonym rozpoznawaniem wzorców, kreatywnością i interakcją z użytkownikiem. 

Wprowadzenie GPT-4.5 stanowi kolejny krok w rozwoju zaawansowanych modeli językowych, oferując użytkownikom bardziej naturalne i intuicyjne interakcje z systemami opartymi na sztucznej inteligencji.

Grok 3 firmy xAI

W lutym 2025 roku firma xAI, założona przez Elona Muska, wprowadziła na rynek trzecią wersję swojego chatbota o nazwie Grok. Model ten został zintegrowany z platformą X.

Model oferuje zaawansowane funkcje badawcze, takie jak tryb Big Brain do rozwiązywania skomplikowanych problemów oraz DeepSearch do głębokiego wyszukiwania informacji. Grok 3 wyróżnia się możliwością generowania zarówno tekstu, jak i obrazów, co czyni go wszechstronnym narzędziem. 

Po premierze Grok 3 pojawiły się kontrowersje związane z jego odpowiedziami, które mogły stanowić zagrożenie zarówno dla reputacji marki, jak i bezpieczeństwa użytkowników. W rezultacie firma xAI podjęła działania mające na celu poprawę bezpieczeństwa i wiarygodności modelu. Wprowadzono mechanizmy samokorekty, które umożliwiają modelowi identyfikację i korygowanie własnych błędów w czasie rzeczywistym.

Wprowadzenie Grok 3 spotkało się z mieszanymi reakcjami na rynku. Mimo zaawansowanych funkcji, analitycy zwracają uwagę na kwestie efektywności kosztowej w porównaniu z poprzednią wersją, Grok 2. Konkurencja na rynku AI staje się coraz bardziej intensywna, a firmy inwestują w rozbudowę centrów danych i innowacje technologiczne, aby sprostać rosnącym wymaganiom użytkowników. 

Grok 3 reprezentuje kolejny krok w ewolucji modeli językowych, oferując użytkownikom nowe możliwości interakcji z technologią AI. Jednakże, aby utrzymać pozycję na rynku, xAI będzie musiało stawić czoła wyzwaniom związanym z bezpieczeństwem i etyką korzystania z takich zaawansowanych narzędzi.

Claude 3.7 Sonnet

Claude 3.7 Sonnet to najnowszy model językowy firmy Anthropic, wprowadzony na rynek w lutym 2025 roku. Jedną z jego kluczowych cech jest hybrydowe podejście do rozumowania, które pozwala użytkownikom wybierać między szybkim generowaniem odpowiedzi a bardziej pogłębioną analizą. W praktyce oznacza to, że model może dostosować swoją pracę do różnych zastosowań – od błyskawicznego przetwarzania informacji po bardziej złożone zadania wymagające większej precyzji.

Pod względem technicznym Claude 3.7 Sonnet wyróżnia się możliwością dynamicznego zarządzania czasem analizy, co zwiększa jego elastyczność w rozwiązywaniu problemów. W odróżnieniu od wielu konkurencyjnych modeli, które oferują odrębne tryby pracy, Claude 3.7 Sonnet łączy je w jednym systemie, co upraszcza jego używanie. Wprowadzone przez Anthropic narzędzie Claude Code pozwala także na automatyzację zadań programistycznych – programiści mogą bezpośrednio ze swoich terminali “oddelegowywać” zadania temu modelowi.

Model jest dostępny w aplikacji Claude, poprzez interfejs API Anthropic, a także na platformach Amazon Bedrock i Google Cloud Vertex AI. Jego elastyczność w integracji z różnymi systemami czyni go atrakcyjnym rozwiązaniem dla firm i niezależnych użytkowników. Wprowadzenie Claude 3.7 Sonnet spotkało się z pozytywnymi reakcjami – model doceniono za nowatorskie podejście do zarządzania procesem rozumowania i wysoki poziom kontroli nad generowanymi odpowiedziami. Dzięki temu stał się silną alternatywą dla innych zaawansowanych modeli AI dostępnych na rynku.

Nowe modele, nowe możliwości

Ostatnie miesiące przyniosły znaczące innowacje w świecie modeli językowych, a wspólnym mianownikiem nowych premier zdaje się być coraz bardziej zaawansowane rozumowanie. Zarówno PLLuM, jak i GPT-4.5, Grok 3 oraz Claude 3.7 Sonnet koncentrują się na usprawnieniu zdolności do logicznego wnioskowania, rozwiązywania problemów i lepszego rozumienia kontekstu. Modele te stają się nie tylko bardziej precyzyjne, ale również bardziej elastyczne, pozwalając użytkownikom dostosowywać sposób generowania treści do swoich potrzeb.

Ich rozwój pokazuje, że w AI nie chodzi już wyłącznie o większe ilości danych czy wyższą moc obliczeniową, ale o coraz głębsze i bardziej ludzkie podejście do przetwarzania informacji. Każdy z modeli wyznacza nowy kierunek rozwoju, a to, jak wpłyną na codzienne zastosowania AI, zależy od tego, jak skutecznie zostaną zaadaptowane przez użytkowników i firmy.

Jedno jest pewne – sztuczna inteligencja coraz lepiej „myśli”, a kolejne generacje modeli będą dążyć nie tylko do większej precyzji, ale także do jeszcze lepszego zrozumienia naszych intencji.