Ostatnie kilka lat zmieniło oblicze naszej cywilizacji. Wiodącą w tej rewolucji siłą jest sztuczna inteligencja (#AI). Powszechne pytanie zadawane sobie przez wielu ludzi dotyczy tego, kiedy sztuczna inteligencja będzie lepiej radziła sobie od człowieka. Nie ma prostej odpowiedzi na to pytanie, jednak jedno jest pewne: ta dziedzina, mimo swoich ograniczeń, pod wieloma względami już przekracza granice wyobraźni i zdolności “przeciętnego Kowalskiego” i nie jest tylko domeną filmów science fiction. To teraźniejszość, w której żyjemy. W tym artykule przyjrzymy się niektórym aspektom, w których AI przekracza nasze możliwości.
Kreatywność
Mimo tego, że AI nie posiada ludzkiej intuicji, emocji ani zdolności do empatii, co jest często kluczowe w procesie twórczym, potrafi ona być bardziej kreatywna niż ludzie. Jest to szczególnie widoczne w czasie, jaki sztuczna inteligencja potrzebuje, żeby stworzyć np. tekst lub obraz. Przeciętny człowiek nie potrafi bynajmniej napisać poematu o twierdzeniu Pitagorasa w ciągu kilku sekund, a poniżej możecie zobaczyć, jak poradził sobie z tym zadaniem ChatGPT:
Niewątpliwie przeciętny człowiek nie potrafi też stworzyć obrazu w danym stylu w ciągu minuty, tak jak robi to np. narzędzie Dream Studio. Poprosiliśmy je o przygotowanie obrazu kota wygrzewającego się w słońcu w stylu Pablo Picasso:
Na pewno utalentowani artyści mogliby sobie lepiej (ale nie szybciej) poradzić z takim zadaniem, jednak mówiąc o wspomnianym już “przeciętnym Kowalskim”, taka osoba nie byłaby w stanie stworzyć takiego obrazu. Sztuczna inteligencja, mimo swych ograniczeń, daje nam takie możliwości.
Jeśli chodzi o to, jak maszyny potrafią być twórcze, natrafiliśmy na bardzo ciekawy artykuł, w którym przedstawiono wyniki testów myślenia kreatywnego (Torrance Tests of Creative Thinking) przeprowadzonych na sztucznej inteligencji i na ludziach. Te badania wykazały, że sztuczna inteligencja, a dokładniej model językowy GPT-4, dorównuje 1% ludzi, którzy uzyskali najlepszy wynik w myśleniu kreatywnym. Ten wynik wskazuje na to, że sztuczna inteligencja jest na tym samym poziomie co ludzie, jeśli chodzi o pomysłowość, co jeszcze kilka lat temu było nie do pomyślenia.
Sztuczna inteligencja jest szybsza i nie potrzebuje odpoczynku
Sztuczna inteligencja przewyższa zdolności przeciętnych ludzi pod względem szybkości i wydajności. Komputery mogą przetwarzać informacje znacznie szybciej niż ludzie, a ich możliwości obliczeniowe są stale ulepszane. Oznacza to, że mogą wykonywać zadania, które dla człowieka byłyby zbyt czasochłonne lub niemożliwe do zrobienia.
W przeciwieństwie do ludzi, sztuczna inteligencja nie męczy się. Komputery nie potrzebują przerw na odpoczynek ani sen, co pozwala im pracować nieprzerwanie przez długi czas. Oznacza to, że mogą być używane do wykonywania zadań wymagających ciągłej, nawet wielotygodniowej uwagi lub skupienia.
Obie te cechy sztucznej inteligencji mają znaczący wpływ na wiele dziedzin życia. Komputery są wykorzystywane do wykonywania zadań, które byłyby dla ludzi po prostu niemożliwe do zrobienia – na przykład przetworzenia tysięcy dokumentów w krótkim czasie.
Synteza głosu i czytanie z ruchu warg
Kolejna dziedzina, w której sztuczna inteligencja jest lepsza od przeciętnego człowieka, to synteza głosu. Ludzie nie mają zdolności zmiany swojego głosu na inny, a dzięki sztucznej inteligencji jest to możliwe. Co więcej, narzędzia służące do syntezy głosu mogą tworzyć głos o wyższej jakości niż ludzie. Takie systemy charakteryzują się też tym, że mogą odtworzyć jakikolwiek głos na podstawie niedużej próbki, a wynik ich pracy jest bardzo realistyczny i nie da się go odróżnić od ludzkiego głosu. Przykładowym narzędziem jest WaveNet (od Google) lub narzędzia firmy założonej przez Polaków – ElevenLabs (warto wspomnieć, że ElevenLabs jest w ścisłej czołówce najlepszych firm związanych z usługami TTS i przetwarzaniem audio). Istnieje również otwarty model Bark przetwarzający tekst na mowę, który oprócz mowy generuje też dźwięki i odgłosy (np. zwierząt) oraz muzykę (podobnie jest w przypadku WaveNet).
Ciekawym narzędziem również związanym z głosem, ale nie służącym do jego syntezy, jest LipNet. Służy ono do odczytywania treści z ruchu warg. Według badań, to narzędzie osiąga znacznie wyższy wynik w czytaniu z ruchu warg niż ludzie – jest w aż 93% poprawny, a wynik ludzi wynosi 52%.
Wraz z dalszym rozwojem AI, synteza głosu prawdopodobnie stanie się jeszcze bardziej realistyczna.
Przetwarzanie danych, wyciąganie wniosków i predykcje
Kolejnym aspektem, w którym to sztuczna inteligencja ma przewagę nad przeciętnym człowiekiem, jest szeroko pojęte przetwarzanie danych. Jak już wspomnieliśmy, komputery mogą przetwarzać informacje znacznie szybciej niż ludzie. Oznacza to, że mogą analizować ogromne ilości danych w ciągu ułamka czasu, który zajęłoby to człowiekowi.
Co więcej, AI jest w stanie przetwarzać dane z dużą dokładnością, ponieważ może korzystać z zaawansowanych algorytmów i modeli statystycznych. Oznacza to, że może wyciągać bardziej szczegółowe wnioski z dużej ilości danych. Dodatkowo, ludzie po prostu mogą popełniać błędy (choćby obliczeniowe). Sztuczna inteligencja też nie jest niezawodna pod tym względem, jednak z pewnością jest bardziej dokładna niż człowiek.
Dzięki tym cechom narzędzia sztucznej inteligencji są bardzo przydatne przy podejmowaniu decyzji, które muszą być poparte danymi, np. w finansach, prawie, transporcie, medycynie i innych branżach.
Istnieje wiele niezwykle ciekawych projektów, w których sztuczna inteligencja potrafi wyciągać wnioski na podstawie dostarczonych jej danych. Przykładem takiego projektu jest badanie, w którym autor dowiódł, że sztuczna inteligencja jest w stanie wywnioskować, na kandydata której partii ludzie będą głosować w wyborach na Prezydenta Stanów Zjednoczonych na podstawie danych z Google Street View, a dokładniej na podstawie tego, jakie samochody można spotkać w danej okolicy. Odkryto powiązanie, że jeśli na danym obszarze przeważają samochody typu sedan nad samochodami typu pickup, oznacza to, że istnieje 88% prawdopodobieństwa, że ludzie z tej okolicy będą głosować na kandydata Partii Demokratycznej.
Przykłady badań takich jak te pokazują, jak wiele ludzie mogą się dowiedzieć dzięki nowoczesnym technologiom.
Sztuczna inteligencja a gry
Ciekawą dziedziną, w której maszyny są lepsze od ludzi, są gry komputerowe. Systemy oparte na sieciach neuronowych są uczone jak grać nie na podstawie danych wprowadzanych przez ludzi, lecz po prostu poprzez obserwację i przeprowadzanie rozgrywek przez same maszyny.
Już nie raz okazało się, że sztuczna inteligencja jest lepsza w grach nie tylko od przeciętnych ludzi, lecz także od ekspertów. Oto kilka konkretnych przykładów:
- – W 1997 roku komputer IBM Deep Blue pokonał mistrza świata w szachach Garry’ego Kasparowa
- – W 2016 roku komputer AlphaGo pokonał Lee Sedola, mistrza świata w Go
- – W 2017 roku komputer OpenAI Five pokonał drużynę profesjonalnych graczy w Dota 2
Oczywiście sztuczna inteligencja nie jest doskonała w graniu w gry. Może popełniać błędy, zwłaszcza w grach, które wymagają kreatywności i intuicji. Mimo tych ograniczeń sztuczna inteligencja nadal się rozwija i staje się coraz lepsza w tej dziedzinie.
Automatyzacja i robotyka
Kolejna dziedzina, w której sztuczna inteligencja przewyższa zdolności ludzkie, jest automatyzacja i robotyka. AI może wykonywać zadania w sposób bardziej powtarzalny i precyzyjny, nie jest podatna na błędy ludzkie i może być wykorzystywana do wykonywania zadań, które są dla ludzi zbyt niebezpieczne, szkodliwe lub trudne.
Sztuczna inteligencja jest wykorzystywana do automatyzacji i robotyki w wielu różnych dziedzinach, na przykład:
- – Produkcja: montaż, pakowanie
- – Logistyka: sortowanie, przeładunek i transport
- – Usługi: obsługa klienta, sprzedaż i marketing
Tak jak i w przypadku innych dziedzin, wraz z dalszym rozwojem AI, jej zdolność do automatyzacji i robotyki stanie się jeszcze bardziej zaawansowana.
Czy sztuczna inteligencja będzie lepsza od ludzi we wszystkich dziedzinach życia?
Sztuczna inteligencja jest coraz bardziej rozwinięta i przewyższa zdolności przeciętnego człowieka pod wieloma względami. Oznacza to, że może mieć znaczący wpływ na nasze życie, zarówno w pozytywny, jak i negatywny sposób – należy pamiętać o zagrożeniach, jakie za sobą niesie; te związane z dużymi modelami językowymi opisaliśmy w tym artykule.
Uważa się, że do końca dekady sztuczna inteligencja będzie potrafiła wykonywać większość zadań, które mogą wykonywać ludzie. Z drugiej strony pojawia się wiele głosów, że sztuczna inteligencja nigdy w 100% nie zastąpi człowieka. Obydwa stwierdzenia mogą okazać się prawdziwe, a w niedalekiej przyszłości na pewno będziemy świadkami jeszcze niejednej rewolucji w tym obszarze.
